|
 GÜNDEM
Şekerde Pazar
Savaşı
Yoğun olarak mısır üreten 12 yörenin ziraat odaları
başkanı, gazetelere ortak ilan vererek, “Pankobirlik şeker üretimi
konusundaki gerçekleri çarpıttığını” belirttiler.
Şeker üretimi, dünyada ve Türkiye'de şeker rejimi uygulamaları,
sanayideki durum hakkında bilgi verilen ilanda, ihracat kabiliyeti
de olmadığı için artık Türkiye'de talebe göre pancar şekeri üretilmesi,
Hazine'ye yeni yükler getirilmemesi gerektiği vurgulandı.
İlanda ayrıca, Pankobirlik'in üreticileri mısır üretimine yönlendirerek,
dekar başına verilecek 132 milyon liralık alternatif ürün desteğinden
yararlanmasını sağlaması istenirken, böylece mısır açığının de
kapatılmış olacağı kaydedildi. NBŞ üretiminde kotaların acilen
artırılması ve haksız rekabet unsurlarının da önlenmesi talep
edildi.
Şeker pancarından üretmek verimsiz
Şekerin, şeker kamışı, nişasta ve pancardan üretildiği, nişastanın
hammaddesinin mısır ve buğday olduğu belirtilen ilanda, en verimli
şeker üretiminin şeker kamışından, en verimsiz şeker üretiminin
ise pancardan yapıldığına işaret edildi.
İlanda verilen bilgilere göre, dünyada sadece AB'de şeker kotası
uygulanırken, bu kota sadece fruktozu kapsıyor, glikoz şeker ile
birlikte kullanıldığı için kotaya dahil edilmiyor. AB'de, ülkelerin,
mısır sanayiinin varlığına göre kota belirlediği, NBŞ üretimi
olmayan ülkelerin kota uygulamadığı anlatıldı.
Mısır-pancar karşılaştırması
İlanda yer alan bilgilere göre, şeker pancarı sadece sanayide
kullanılıyor. Mısır, Türkiye'de şeker pancarı yetiştirilen bölgelerin
yüzde 95'inde yetiştirilebiliyor. Çukurova gibi uygun iklimlerde
2 ürün almak bile mümkün. Şeker pancarında yoğun olarak devlet
desteği uygulanırken, mısırda devlet desteği bulunmuyor. Nişasta
şekeri üretiminde kullanılan mısırdan elde edilen kepek ve mısır
proteini gibi yan ürünler yem sanayiinde mısıryağı da bitkisel
yağ sanayiinde kullanılıyor.
Sektör 2003-2004 pazarlama döneminde tamamen yerli mısır kullanımını
öngörüyor.
İlana göre, Türkiye'de, 2'sinin sermayesi tamamen, birisinin de
yüzde 50'si uluslararası olmak üzere 5 NBŞ üreticisi firma var.
Bu arada, mısır üreticileri de tepkilerini gösteriyor. Adana Çiftçiler
Birliği Başkanı Cumali Doğru, hasat döneminde yapılan mısır ithalatının
üreticiyi sıkıntıya soktuğunu ve maliyete yakın fiyatla satış
yapmak zorunda kalarak, mağdur edildiklerini ifade etti.
Ziraatçilerden şekerde kota artırıma tepki .Bayraktar: “Kotanın
yükseltilmesi mısır ithalatını artıracak”
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar,
tatlandırıcı kotasının yüzde 50 oranında artırılarak yüzde 15'e
çıkarılmasının olumlu olmadığını ve bu gelişmenin mısır ithalatını
artıracağını söyledi.
Fransa Ziraat Odaları Birliği Başkanı Luc Guyau ile makamında
görüşen TZOB Başkanı Bayraktar, Türkiye'nin 500 bin ton şeker
stoku bulunduğunu hatırlatarak, "Kotayı artırınca bu şekeri
kime satacağız?" diye sordu. Kota artırımıyla şeker yerine
tatlandırıcı kullanımının özendirildiğini savunan Bayraktar, özelleştirme
sürecinde bulunan şeker fabrikalarının 40 bin çalışanı bulunduğunu
ve bunların durumlarının da göz önünde bulundurulması gerektiğini
ifade etti. Bayraktar mısır ithalatı artıkça şeker pancarı üreticisinin
de zor durumda kaldığına dikkat çekti.
Nişasta bazlı şekere talep artıyor
Şeker pancarı ve pancar şekeri üreticilerinin tepkisine karşın,
sanayinin nişasta bazlı şekere olan talebi giderek artıyor.
Nişasta bazlı şekere talep artışı sürerken, Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın
(DTM) düşük vergi ile 10 bin tonluk nişasta bazlı şeker ithalatı
için açtığı tarife kontenjanından yararlanmak için 80'in üzerinde
firma başvurdu. Şeker Kurulu, nişasta bazlı şeker kotasının, geçen
yıl olduğu gibi yüzde 50 artırılması konusunda Bakanlar Kurulu'na
karar sevketti. Firmaların toplam ithalat taleplerinin 100 binlerce
tonun üzerinde, hatta Türkiye'nin toplam şeker tüketiminden fazla
olduğu belirtiliyor.
Şeker ithalatında yüzde 136, nişasta bazlı şeker ithalatında
ise yüzde 25 gümrük vergisi uygulanıyordu. Geçen yıl pazarlama
döneminde, nişasta bazlı şeker için 234 bin ton kota belirlenirken,
sektörün ve sanayicilerin talebi üzerine kota miktarı yüzde 50
artırılarak 350 bin tona yükseltildi.
Şeker Kurulu, sektörün talebi ve piyasa ihtiyaçlarını dikkate
alarak, bu yıl da nişasta bazlı şeker kotasının, geçen yıl olduğu
gibi yüzde 50 artırılması için Bakanlar Kurulu'na karar sevketti.
Nişasta bazlı şeker üretimi sektörünün, 935 bin tonluk üretim
kapasitesi bulunuyor.
6 aylık ithalat, 2002 ithalatını geçti
Türkiye'deki gıda sektörünün nişasta bazlı şeker talebi sürekli
artıyor. Geçen yıl 25 bin ton nişasta bazlı şeker ithal edilirken,
bu yılın ilk 6 ayında ithalat rakamı 26 bin tonun üzerine çıktı.
Bunun üzerine, hem yerli nişasta bazlı şeker üreticilerini korumak,
hem de şeker piyasasındaki dengeleri bozmamak için DTM, nişasta
bazlı şeker ithalatındaki gümrük vergilerini 17 Temmuz 2003'te,
şekerdeki gümrük vergisi düzeyine, yüzde 136'ya yükseltti. Diğer
taraftan nişasta bazlı şeker kullanan gıda sanayicilerini korumak
amacıyla da yüzde 25 vergi ile 10 bin tonluk tarife kontenjanı
açtı.
Söz konusu kontenjandan yararlanmak için verilen 15 günlük sürede
80'in üzerinde firma başvurdu. Firmaların, kontenjandan daha fazla
pay almak için çok yüksek miktarlarda ithalat talebinde bulunduğu
belirtiliyor.
Pankobirlik'ten tepki
Şeker pancarı üreticileri, üretim alanlarının ve miktarının daraltılmasına
neden olduğu gerekçesi ile AB'de de toplam şeker üretiminin yüzde
2'si ile sınırlandırıldığını örnek göstererek, nişasta bazlı şeker
üretiminin artırılmasına karşı çıkıyorlar.
Nişasta bazlı şeker üretiminde ithal mısır kullanılması ve bu
mısırın genetik olarak müdahale edilmiş mısır olma ihtimali nedeniyle
de bu konu eleştiriliyor. İthalatın hem döviz kaybına neden olduğu
hem de yerli üretimi olumsuz etkilediği ifade ediliyor.
İç pazar, nişasta bazlı şekerde büyüdü Şekerde iç pazar, nişasta
bazlı şeker lehine büyüyor. Sanayide kullanılan nişasta bazlı
şeker satışlarında Şeker Kanunu'nun uygulamasın-dan önceki yıllarda
hızlı bir artış yaşanırken, pancar şekeri satışları yerinde sayıyor.
Türkiye'de şeker piyasasının düzenlenmesi için kurulan Şeker Kurumu
da şekerdeki satış, stok durumunu gözeterek, 2002/2003 pazarlama
dönemi için belirlenen şeker kotalarını, 2003/2004 dönemi için
de artırmadı.
Türkiye'de pancar şekeri üreten fabrikaların toplam kapasitesi
2 milyon 731 bin ton olurken, bunun 2 milyon 129 bin tonu TÜRKŞEKER'e,
602 bin tonu da özel sektöre ait bulunuyor. Ayrıca 935 bin tonluk
nişasta bazlı şeker üretim kapasitesi var. Yıllık iç tüketim ise
2 milyon 180 bin ton ile 2 milyon 300 bin ton düzeyinde kabul
edilirken, sektördeki atıl kapasite sorunu dikkat çekiyor. Tatlandırıcı
kullanımının şeker tüketimini olumsuz etkilediği, buna karşın
sanayide nişasta bazlı şeker kullanımının arttığı belirtiliyor.
Diğer taraftan, geçen yıl da 2 milyon 341 bin ton A kotası kapsamında
şeker kotası belirlenmiş, bunun yasa gereği 2 milyon 107 bin tonunun
pancardan, 234.1 bin tonunun da nişasta bazlı üretilmesi öngörülmüştü.
Ancak, sanayicilerin ve sektör temsilcilerinin talebi üzerine
Bakanlar Kurulu, nişasta bazlı şeker üretim kotasını yüzde 50
artırmış ve kota 351 bin tona çıkarılmıştı. Bu yıl da nişasta
bazlı şeker kotasının artırılması için Bakanlar Kurulu'na karar
sevkedildi.
Nişasta bazlı şeker iç piyasa satışlarının özellikle Şeker Kanunu'na
göre kota belirlenen ilk pazarlama yılından önceki dönem olan
2001/2002 döneminde 460 bin tona ulaştığı dikkate alınırsa, Şeker
Kurumu tarafından 2002/2003 ve 2003/2004 dönemi için belirlenen
234.1 bin tonluk nişasta bazlı şeker kotalarının düşük kaldığına
işaret ediliyor.
|
GÜNDEM
>>
Mısır
üreticisi fiyattan memnun değil
>>
Mısıra
prim desteği geliyor
>>
Ege pamuğunda fiyat arttı
>>
Şekerde pazar savaşı
>>
Avrupalı çiftçilerin keyfi kaçtı
>>
İhraçlık fındık bulunamıyor
>>
Bin köye bin tarımcı
>>
Türkiye'nin ürün deseni yanlış
ANA
SAYFAYA DÖN
|
