|
 GÜNDEM
Ege Pamuğunda
Fiyat Arttı
Pamuk denilince akla ilk gelen yörelerden birisi
de hiç kuşkusuz Ege Bölgesi ve Söke Ovası gelir. Her yaz, bu bölgeyi
beyaza boyayayan pamuk cefalı bir ürün olarak da bilinir üreticilerin
arasında. Dikiminden, toplanmasına kadarki süreçte üretici hep
diken üstündedir. Fidanların ekiminde yağmur yağmazsa üretim düşer,
kozalar açmaya başladığında yağmur yağarsa da kalite düşer. Pamuklar
tarladan toplanmaya başladığında ise Egeli'nin gözü kulağı Tariş'e
döner. Açıklayacağı fiyatla bütçesini hazırlar yeni sezon için.
Bu yıl geçen yıllardan daha uzun süre bekledi Egeli üretici. Tariş,
fiyatları açıklarken, dünya ve iç piyasalardaki rekabet şartlarına
baktı. Ancak açıklanan rakam üretici için tam bir hayal kırıklığı
oldu.
Tariş Pamuk Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Cavit Ancın, fiyat
tespitinde “Ege pamuğunun Türk tarımı ve ihracatındaki önemi sanayi
ürünü olması nedeniyle daha dikkatli olmamızı gerektirmektedir”i
ısrarla vurguladı.
Cavit Ancın, “Ege pamuğunun üretim maliyeti iç ve dış piyasa
fiyatlarının üzerinde olduğunu biliyorsunuz. Piyasa fiyatları
ile maliyet fiyatları arasındaki farkın dünyadaki örneklerine
uygun olarak prim ile desteklenmesini istiyoruz. Bu pirimin belirlenmesi
ve zaman geçirilmeden ödenmesi için Tariş Pamuk Birliği olarak
her türlü gayretin içinde olacağız. Amerika Birleşik Devletleri'nde
pamuk üretici 2002-2003 iş yılında lif pamuk için 48.509 cent/kg,
karşılığı pamuk için ise 19.40 cent/kg primle desteklenmektedir.”
Ancın, Tariş olarak kütlü pamuk alım avans fiyatını 900 bin lira
olarak açıkladı. Tariş, geçen yıl fiyatı 800 bin lira olarak ilan
etmişti...
Yüksek prim beklentisi
Yıllardır pamuk üretim maliyetinin dünya ve iç piyasadaki fiyatların
üzerinde olduğunu bilen üretici her yıl olduğu gibi bu yıl da
açıklanacak prime odaklandı. Ancak öncelikli olarak Türkiye'nin
pamuk ithalatındaki hızlı artışına dikkat çekmekte yarar var.
Öyle ki, 2001/2002 sezonunda Türkiye pamuk ithalatı için 571 milyon
dolar harcadı. İthalatın önemli bir bölümü yaklaşık yüzde 65'i-
ABD ve Yunanistan'dan gerçekleştirildi.
İşte bu iki ülkedeki pamuk üreticisi ile Türk pamuk üreticisini
desteklemede karşılaştırırsak, arada büyük farkların olduğu net
bir şekilde ortaya çıkıyor. Geçen yıl ABD'de 18, Yunanistan'da
36 cent olan kiloda destekleme Türkiye'de 4.4 cent olarak gerçekleşti.
Hem düşük fiyat politikası, hem de düşük primle karşılaşan pamuk
üreticisi bu yüzden büyük sıkıntı içine girdi. Hükümetin hala
2002 primlerini tam anlamıyla ödememesi de üreticinin sıkıntı
çektiği diğer konu.
Şimdiki beklentiler ise daha da büyümüş durumda... Manisa Ziraat
Odası Başkanı Nuri Sorman, Tariş'in son yıllarda açıkladığı fiyatın
dolar bazında aynı olduğuna dikkat çekti. Üreticinin pamuğu bir
milyon yüz bin liraya mal ettiğine dikkat çeken Sorman, “Maliyetin
altında bir fiyatla yine karşı karşıyayız. Yapılacak çok şey yok.
Biz bir buçuk milyon lira fiyat bekliyorduk. Şimdi bu üretim maliyetinin
altındaki fiyatın hükümetin vereceği destekle kara döndürülmesi
lazım. Bu yüzden en az 28 cent prim bekliyoruz. Bu bir nebze olsun
bizi rahatlatacak, ürününün sürekliliğini sağlaya-caktır” diyor.
Demirtaş: “primler en kısa sürede ödenmeli”
İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş' ta,
rekabet gücünü koruyacak primlerin açıklanmasını ve en kısa sürede
de ödenmesi gerektiğini dile getiriyor.
Demirtaş, “Ancak bir gerçek var ki o da ekonomi yönetimi uyguladığı
sıkı para politikasından vazgeçmek niyetinde değil. 2004 yılı
bütçe ödeneklerinin bu yıla göre yüzde 12,5 oranında arttırılması
öngörülüyor. Kısaca Bakanlar Kurulu Kararı alınıncaya kadar Bakanlıklar
arasında sıkı pazarlıklar yapılacak. Terazinin bir kefesinde ekonomik
istikrar için uygulanan sıkı para politikaları. Diğer kefesinde
üretmek ile üretmemek arasındaki ince çizgide yer alan üretici.Terazinin
dengesinin mümkün olduğunca iki tarafı da mağdur etmeyecek noktada
sağlanması gerektiği düşüncesindeyiz. Ancak her yıl ithalat için
harcamış olduğumuz milyon dolarlar da gözardı edilmemeli. İthalat
için harcanan bu miktarların bir bölümünün üreticiye verilmesi
halinde hem üreticimizin hem de ülkemiz ekonomisinin karlı çıkacağı
unutulmamalı” görüşünde.
Bir tarafta son yıllarda hızla artan pamuk ithalatı, diğer tarafta
uygulanan ekonomik politikalar nedeniyle dünyanın en kaliteli
pamuğunun üretildiği bölgede gerileyen rekolte rakamları. Türkiye'nin
önümüzdeki 10 yıllık süreçte bir sanayi ürünü olan pamukta dışa
bağımlı hale gelmemesi için desteklemenin artık dünya standartlarında
yapılması kaçınılmaz görünüyor.
Tariş'in açıkladığı fiyatla bir anlamda hüsrana uğrayan üreticinin
gözü artık Ankara'da. Açıklanacak prim, ya pamuk üretiminin devamını
ya da altarnatif ürünleri kaçışı hızlandıracakmış gibi görünüyor.
Özer: “Kaynak sıkıntısı yok”
TARİŞ Genel Müdürü Ayhan Özer ise kaynak sıkıntısı bulunmadığını
açıklayarak, özerkleşme çalışmaları süren Tariş'in 4 birliğine
kredi takviyesi yapıldığını anlattı. Hızlı pazarlama yöntemleriyle
finansman sağlandığını da kaydeden Özer, “Üreticinin parasını
hızlı ve zamanında alabilmesi için çalışıyoruz. Finansman açısından
sorunumuz yok” diye konuştu.
Özer, bölge dışından pamuk gelişinin yasayla yasak olduğunu, bu
konuda geçmişte olduğu gibi çalışmaların sürdürüleceğini söyledi.
Geçen yıl 350 bin ton pamuk alımı yapıldığına işaret eden Özer,
hava şartlarının da uygun olması halinde iyi bir alım sezonu geçirmeyi
beklediklerini kaydetti.
Özer, Tariş'in 16 Haziran 2000 tarihinde başlayan özerkleşme sürecinden
bugüne geçen zaman içinde hızla yükselen bir grafik çizdiğine
işaret ederek, “İç ve dış piyasa şartlarını değerlendirerek hareket
eden Tariş tekstil sanayicisi ve ihracatçısına Türkiye'nin en
büyük tedarikçisi olarak hizmet veriyor” dedi.
Çukobirlik, pamuk bedellerini ödemeye başladı
Çukobirlik Genel Müdürü Yakup Şahin, kütlü pamuk bedellerinin
ödenmesine başlandığını belirterek, ''İlk etapta 6,4 trilyon lira
ödenecek ve borsalardaki yükseliş fiyatlara yansıtılacak'' dedi.
Yakup Şahin, yazılı açıklamasında, 15 Eylül tarihine kadar kuruma
pamuk teslim eden ortaklara ödeme yapmaya başlandığını, uygulamanın
15'er günlük periyotlar halinde sürdürüleceğini belirtti.
Piyasalardaki pamuk fiyatlarını sürekli takip ettiklerini belirten
Şahin, şunları açıkladı:
''Bu sezon avans alım fiyatı belirledik. Yani fiyatlar yükseldiğinde
alım fiyatı da yukarı çekilmekte ve kuruma daha önce ürün teslim
eden tüm ortaklar da bundan yararlandırıl-maktadır. Bu konuda
ortaklarımızın endişesi bulunmasın, Çukobirlik'e gönül rahatlığı
içinde ürünlerini teslim etsinler.
Ortaklarımıza hizmeti en iyi şekilde ulaştırılması ve ürünlerin
piyasa şartlarında en iyi şekilde değerlendirilmesi için gereken
tedbirleri almış bulunuyoruz. İlk etapta 6,4 trilyon lira ödenecek
ve borsalardaki yükseliş fiyatlara yansıtılacak. Periyotlar halinde
gerçekleştireceğimiz uygulama ürün bedelleri tamamen sıfır-lanıncaya
kadar sürecek.''
|
GÜNDEM
>>
Mısır
üreticisi fiyattan memnun değil
>>
Mısıra
prim desteği geliyor
>>
Ege pamuğunda fiyat arttı
>>
Şekerde pazar savaşı
>>
Avrupalı çiftçilerin keyfi kaçtı
>>
İhraçlık fındık bulunamıyor
>>
Bin köye bin tarımcı
>>
Türkiye'nin ürün deseni yanlış
ANA
SAYFAYA DÖN
|
