GÜNDEM
İspanya Örneği
Birleşik Pazar Örgütü, Avrupa'da toprağı olan her
yeri ilgilendiren bir kavramdır. Avrupa Birliği çerçevesinde Birleşik
Pazar Örgütü diye bir kavram ortaya çıkınca Yaş Meyve Sebze Örgütü
diye adlandırabileceğimiz bir kavram ortaya çıkmıştır.
Yaş Meyve Sebze Örgütü'nün doğrudan Yaş Meyve Sebze üreticilerini
ilgilendiren 3 temel faydası vardır. Çalışma programı ortaya çıkmaktadır.Avrupa
Birliği desteklerinden faydalanılır. Avrupa Birliği yardımlarını
almak için Yaş Meyve Sebze Üretici Örgütü'ne üye olmak gerekmektedir.
İhtiyaç duyulduğunda bir ürünün pazardan elimine edilmesi 2200
/17 sayılı düzenlemeye göre Yaş Meyve Sebze Üretici Örgütleri
aşağıda belirtilen kuralları yerine getirerek resmi kimlik kazanabilir.
Avrupa Pazar birliği düzenlemesinde belirtilen kategorilerden
birisinde faaliyet göstermesi
Yaş meyve sebze
Sebze (domates, biber, soğan, pırasa, hıyar, havuç, marul ...)
Meyve (kayısı, elma, kiraz, şeftali, nektar, ayva ...) Endüstriyel
işlenebilir ürünler (baklagil, kuru incir, kuru üzüm, narenciye
kabuğu) Narenciye, Kabuklu meyveler (badem, fındık, fıstık, kestane)
Mantarlar.
Üretimi garanti etmek ve talebi karşılamak gibi yükümlülüklerin
altına imza atmak Talebin yönlendirilmesini sağlamak
Üretim maliyetlerini düzeltmek ve en aza indirmek. Çevresel konularda
teknik çalışmalar geliştirmek İstatistik amaçlı çalışmalar yapmak.
Üretimle ilgili, ürün çeşidi, ekim alanları gibi kayıtları bulundurmak.
Gerekli mali katkıları gerçekleştirmek.
Demokratik bir kontrol sistemi. Katılımcı ve ortakların kurallara
uymamaları durumunda cezalandırılmaları 1432/03 sayılı yasal düzenleme
uyarınca. Üretici Örgütleri aşağıdaki temel kurallara uymak durumundadır.
Üyelerinin ürünlerini bilmelidir
Üyelerinin üretime ilişkin depolama, stoklama gibi bilgilerini
bilmeli Ticari ve bütçe açısından idari çalışma yapmalı. Merkezi
muhasebe sistemi ve fatura sistemine sahip olmalı
ÜRETİCİ ÖRGÜTÜ OLABİLMEK İÇİN MİNİMUM ŞARTLAR
Avrupa Birliği'nin yasal düzenlemesine göre minimum 5 üye ve toplam
100.000 Euro değerinde üretim gerçekleştirmelidir.
Örneğin İspanya'da; üretici örgütleri çalışmalarının süresini
ve devamlılığını garanti etmelidir. Üretici örgütleri katılımcılara
teknik destek vererek üretim yapmalı ve çevreye karşı duyarlı
olmalıdır. Üretici örgütleri ürünün saklanması, korunması ve pazarlanması
ile ilgili olarak teknik donanıma sahip olduğunu garanti etmelidir.
Yeni bir örgütlenme söz konusu ise, ve bu örgütlenme 14 nolu yasa
vasıtasıyla resmiyet kazanır. Bu örgütlenme maksimum 5 yıl olmak
üzere bir uyum süreci çerçevesinde resmi kimlik kazanacaktır.
Böylece bir ön tanıma durumu ortaya çıkacaktır.
Resmi kimlik kazanma süreci içerisinde aşağıdaki durumlar dikkate
alınmaktadır.
*Mevcut durumun tespiti *Üretici sayısının belirlenmesi *Üyelerin
listesinin oluşturulması *Üretim *Ürünün pazarlanması ve fiziki
yapısı
Bu bir uyum süreci ise, 2-5 yıl arasında olmalı ve kesin kimlik
kazanma süresine kadar ihtiyaç duyulacak önlemler belirtilmelidir.
Yasal merci üretici örgütleri tarafından verilen verilerin doğruluğunu
araştıracak ve resmi kimlik tanıyacak, planın iyileştirilmesini
talep edecek yada red edecektir.
Resmi kimlik kazanma sürecinde üretici örgütleri yılın son dört
ayında o yıla ait muhasebe hesap dökümlerini yasal merciye iletecektir.
11 nolu yasa uyarınca bir üretici örgütü herhangi bir anda tanınma
talebi isteyebilir. Bu andan itibaren bu örgüt bir çalışma programı
sunacaktır.
Üretici örgütlerinin çalışma programı kayıtlı olmalıdır. Üretici
örgütlerinin çalışma programı 3-5 yıl süreli olmalıdır. Çalışma
programı 15 Eylül'de sunulmalıdır. Çalışma programı aşağıda sunulacak
hedefleri içermelidir. *Üretimin devamı *Talebin karşılanması
*Katılımcıların üretimi *Üretim maliyetlerinin azaltılması, fiyatların
düzenlenmesi *Çevreye duyarlı üretim yapılması *Atık malzemeler
açısından çevreye duyarlı olunması *Zirai ilaçların kullanımı
ile ilgili tüm kuralların uygulanması
Çalışma Programının İçeriği; İlk çıkış noktasında durumlar. Çalışma
programı ile hedeflenen amaç: Yapılacak çalışmalar yada alınacak
önlemlerin kesin ve detaylı açıklamaları 1433 sayılı yasanın 11.
fıkrasına istinaden çalışma programı 15 Eylül'de sunulmalı ve
yasal merciler programı 15 Aralığa kadar cevaplarlar. Çalışmalar
sonucunda bir çalışma fonu ortaya çıkar ve üretici örgütleri AB
yardımlarından yararlanmaya hak kazanırlar. Bu yardımlar harcamaların
% 50 'si ve üretici örgütlerinin pazarlanmış ürünlerinin ¼ ü ile
sınırlıdır. Bir çalışma programı fonu yalnızca söz konusu programın
gerçekleştirilmesi yönünde harcanabilir. Üye ülkeler bu durumu
garanti etmek zorundadırlar. Çalışma programında gelir ve giderler
açık şekilde görülebilmelidir.
Üyelerin ürünleri 100%'ü üretici örgütleri tarafından pazarlanacaktır.
Üyelerin çalışma grubuna dahil olmayan üretimleri için ürünlerini
o konuda faaliyet gösteren diğer üretici örgütleri aracılığı ile
faturalandırmak sureti ile pazarlayabilirler.
1997 yılında Ortak Pazar'ın oluşmasıyla 623 yapı üretici örgütü
olarak resmi kimlik kazanmıştır. 1997 yılından günümüze4 kadar
152 yeni üretici örgütü ortaya çıktı. Bununla birlikte bazıları
önceden sahip oldukları resmi kimlikleri bahsedilen şartları karşılayamadıkları
için kaybettiler.
Tarım sektörünün gelişmesi için yaş meyve sebze üretici örgütlenmesi
çok önemlidir. Bu örgütlenme olmadan destek alamayacağımız kesindir.
En önemli sorun bürokrosidir.
Üretici örgütü üyesi olmayan üreticiler ürünlerini nasıl pazarlıyorlar?
Mezatlar aracılığı ile ürünler supermarketlere iletiliyor. Ancak
üretici, üretici örgütü içinde değil ise malın satılmasının garantisi
yok. Üretici örgütleri ürünü aracı olmadan direk marketlere pazarlayabilir.
Üretici örgütlerinin idari yapısı nasıldır?
Üretici örgütü bir etikettir. Bu etikete sahip olduğunuzda Avrupa
Birliği'nin istemiş olduğu bazı şartları yerine getirmiş oluyorsunuz.
Bizim ülkemizde üretici örgütlerinin yapısı : 2 teknisyen,1 idari
sorumlu, 2 yardımcı memur, 1 pazarlamacı,1 depo görevlisi. Bu
sayılarda bir zorunluluk yok. Bu sayı artıp azalabilir.
Ürünün pazardan kaldırılması nasıl oluyor?
Üretimi fazla olan ürün pazara çıkmadan önce başka alanlarda kullanılmasıdır.
İspanya Avrupa Topluluğu'ndan bu konuda ne kadar yardım alıyor?
Ülkeler Avrupa Topluluğu'ndan çalışma programına göre yardım almaktadırlar.
Yaş meyve sebze en az yardım alan ancak en aktif sektörlerden
biridir.
|