GÜNDEM
ABD'de Deli Dana
Şoku
Amerikan Tarım Bakanlığı, Washington eyaletinde
deli dana hastalığına rastlandığını açıkladı. Haber üzerine fast
food zincirlerinin hisse senetleri düşüşe geçerken, Japonya ve
Güney Kore, ABD'den sığır eti ithalini geçici olarak durdurdu.
ABD Tarım Bakanı Ann Veneman, düzenlediği basın toplantısında,
bir Holstein ineğinde rastlanan hastalığın, ABD'deki ilk vaka
olduğunu söyledi. Veneman, ABD'nin gıda kaynaklarının güvenilirliğinden
emin olduklarını ifade ederek, insan sağlığı için riskin çok az
olmasına rağmen gerekli bütün önlemleri alacaklarını kaydetti.
Veneman, vakanın incelendiğini belirterek, 9 Aralık'ta hayvandan
alınan örneğin askeri bir uçakla daha ileri testler yapılması
için İngiltere'deki bir laboratuvara gönderildiğini söyledi.
Vakanın rastlandığı çiftliğin karantinaya alındığını ifade eden
Veneman, "Bu olayda elde ettiğimiz bilgiler ışığında bunun
terörizmle alakası olmadığını belirtirim" dedi.
Borsaları vurdu, Japonya, Güney Kore ithalatı askıya aldı
Washington'da rastlanan deli dana vakası, bazı lokanta zincirlerinin
borsalarda işlem gören hisse senetlerini de vurdu. Hastalığın
ortaya çıktığı resmi makamlarca doğrulanır doğrulanmaz McDonalds
gibi fast-food lokanta zincirlerinin borsadaki hisse senetlerinde
ani düşüşler görüldü.
Öte yandan Japonya ve Güney Kore, ilk defa deli dana vakasına
rastlanması nedeniyle ABD'den sığır eti ithalini geçici olarak
durdurdu.
Japonya Tarım Bakanlığı yetkilileri, bakanlığın karantina bürosunun
ABD'den sığır eti ithal edilmesiyle ilgili belgelerin yayınlanmasını
geçici olarak durdurduğunu belirttiler. En büyük Amerikan sığır
eti müşterilerinden biri olan Japonya, Amerikan Et İhraç Federasyonu'nun
rakamlarına göre geçen yıl ABD'den 842 milyon dolarlık sığır eti
ithal etti.
Bu arada Güney Kore Tarım Bakanlığı da ABD'den sığır eti ithalinin
geçici olarak durdurulduğunu açıkladı. Bakanlık tarafından yayımlanan
bildiride, hükümetin, sene başında Kanada sığır etine olduğu gibi
ABD sığır etinin ithaline karşı da aynı önlemleri alacağı bildirildi.
Halen piyasada olan Amerikan sığır eti ve sakatatlarının da satışı
askıya alındı.
Güney Kore Tarım Bakanlığı'nin internet sitesinde yer alan bilgiye
göre, Seul yönetimi ocak-ekim ayları arasında ABD'den 208 bin
ton sığır eti aldı.
Amerikalı üreticiler tedirgin
ABD'nin Washington eyaletinde ülkenin ilk deli dana vakasının
görüldüğünün açıklanması, et üretimi ve ihracından büyük gelir
elde eden Amerikalı üreticiler arasında da korkuya yol açtı.
Uzmanlar, deli dana vakası nedeniyle Amerikalı sığır yetiştiricileri
ve et üreticilerinin hem iç hem de dış piyasada büyük gelir kaybına
uğrayabileceğini belirtiyorlar. Amerikan Et İhraç Federasyonu
ve Ulusal Sığır Yetiştiricileri Derneği'nin verilerine göre ABD'nin
sığır yetiştiriciliği ve et sanayisiyle ilgili rakamlar şöyle:
ABD'deki sığır eti sanayiinin değeri yaklaşık 175 milyar dolar,
sektör 1 milyondan fazla kişiye iş imkanı sağlıyor.
Geçen yıl 3 milyar 200 milyon dolardan fazla sığır eti ihraç eden
ABD, sadece Japonya'ya 842 milyon dolarlık 250 milyon kilo et
sattı. ABD'de parakende et piyasasında geçen yıl 65 milyar dolar
döndü. Bu yıl ise sığır eti üretiminin 27 milyar doları bulduğu
bildiriliyor.
Amerikalılar, her yıl ortalama 27 kilogramdan fazla et tüketiyor.
Et tüketimi, sığır eti üretiminin rekor seviyeye ulaştığı 1976
yılında kişi başına ortalama 40 kilogram olmuştu.
'Deli dana' nedir?
ABD'de ilk defa bir deli dana vakası tespit edildiğinin açıklanması,
dikkatlerin bir kez daha bu hastalığın üzerine çekilmesini neden
oldu.
Halk dilinde deli dana olarak bilinen, bilimsel adı 'bovine spongiform
encephalopathy' (BSE) olan hastalık yüzünden 1980'li ve 90'lı
yıllarda İngiltere'de milyonlarca hayvan itlaf edildi.
Hastalığa ilk olarak 1985 yılında siyah-beyaz mandıra ineğinde
rastlandı. Belirtilileri ise hayvanda sersemleşme, diğer sığırlara
tos vurma ve diğer hayvanlardan ürkmeydi.
İngiltere, BSE gerekçesiyle 1980'li ve 90'lı yıllarda 3.7 milyon
sığırı öldürdü. İngiliz yetkililer, 1986 ila 2002 yılları arasında
181 binden fazla BSE vakasına rastlandığını doğruladılar.
Deli dana hastalığı, Creutzfeldt-Jakob disease (CJD) denilen türünü
içeren etlerin yenilmesi suretiyle insanlara geçebiliyor. CJD
yüzünden çoğu İngiltere'de olmak üzere, Fransa, İtalya, İrlanda,
Kanada ve ABD'de 137 kişi ölmüştü.
Dünya üzerinde halen CJD taşıyan 6 hastanın yaşamını sürdürdüğü
bildirilirken, İngiltere'de son iki ay içinde yeni CJD vakasına
rastlanmadığı belirtiliyor. İngiltere'de hastalığın bittiği öne
sürülürken, bu ay İngiliz sağlık yetkilileri 1997 yılında ameliyat
sırasında kan verilen bir adamda CJD'nin geliştiğini ve bu kişinin
daha sonra öldüğünü açıkladılar.
Bilim adamları, hastalığın CJD formunun insanlarda doğal olarak
bulunduğunu, genetik değişime uğranılması durumunda hastalığın
insanlarda ortaya çıkma olasılığının milyonda bir olduğunu ifade
ediyorlar.
İnsanlara kan ve doku ürünleri kullanımı yoluyla bulaşabilen BSE
nedeniyle ABD 1980'li ve 90'lı yıllarda İngiltere'de yaşayan kişilere
kan bağışı yapma yasağı getirmişti.
İthal etle yayıldı
BSE, ithal edilen sürüler vasıtasıyla Avusturya, Belçika, Çek
Cumhuriyeti, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan,
İrlanda, İsrail, İtalya, Japonya, Liechtenstein, Lüksemburg, Hollanda,
Polonya, Portekiz, Slovakya, İspanya ve İsviçre'ye yayılmıştı.
ABD ve Kanada, İngiltere'de ortaya çıkan salgınlar sırasında et
ithalatını durdurmaya çalışmıştı. İki ülkede rastlanan CJD vakalarının
tamamı İngiltere'de yaşamış insanlarda çıkmıştı.
Bilim adamları, bir koyun hastalığı olan scrapie ile yakın benzerlik
taşıyan BSE'nin İngiltere'de ortaya çıkmasına sebep olarak, sığırlara
scrapie bulaşmış koyunların kalıntılarının hayvan yemi olarak
yedirilmesini gösteriyorlar.
BSE, scrapie, CJD ve benzer hastalıkların prion denilen hastalıklı
protein parçalarının canlılara geçmesiyle ortaya çıktığı bildiriliyor.
Ne yaşayan bir organizma ne de virüs olan bu şekilsiz protein
parçacığı, kendisini ölümcül protein türlerine dönüştürebiliyor.
BSE, scrapie, CJD ve benzer hastalıklar için belirli bir iyileştirme
ve tedavi şekli ise bulunmuyor.
Türkiye ve Rusya da 'deli dana' görülen ABD'den et ithalatını
durdurdu
Japonya ve Güney Kore'nin ardından Rusya ve Türkiye de ilk defa
deli dana vakasına rastlanılan ABD'den sığır eti ithalini geçici
olarak durdurdu.
Türkiye, Uluslararası Hayvan Hastalıkları Ofisi'nin (OIE) uyarısı
üzerine, ABD'den hayvan ve hayvansal ürün ithalatını yasakladı.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı yetkililerinden edinilen bilgiye
göre, ABD'nin BSE hastalığına rastlandığını doğrulamasının ardından,
Türkiye de bu ülkeden hayvan ve hayvansal ürün ithalatını yasakladı.
Rusya Tarım Bakanı Aleksi Gordevey de, gazetecilere yaptığı açıklamada,
her türlü sığır eti ürünlerinin yanı sıra, havyan yemi ve büyükbaş
havyan katkı maddesi ürünlerinin ithalatının da geçici olarak
durdurulduğunu söyledi.
Rusya ABD'den yılda 20 bin ton sığır eti ithal ederken, bu oran
Rusya'nın yıllık et ihracatının yüzde 4'üne denk düşüyor.
|
GÜNDEM
>>
İmajımız
kötüleşiyor
>>
Tarıma
destek 3 katrilyon
>>
Tarlada ucuz markette pahalı
>>
Balıkçılara teşvik ödemesi yok
>>
Deli dana şoku
>>
Ekoloji fuarı

ANA
SAYFAYA DÖN



|