|
 YORUM
Kemal
ERDOĞAN
Sektör Dernekleri
ve TOBB
TUYED, Turunçgil Yetiştiricileri Derneği, MEYED
Meyve Suyu Endüstrisi Derneği, AYMED Akdeniz Yaş Sebze Meyve
İşletmecileri Derneği, TURSAB Turizm Sanayicileri Birliği. Bu
yazıda turunçgil üretimi ile ilgili dernekler ve ürünün
yaşadığı sorunlar zincirinde sorunu katma değer yaratabilecek
fırsata dönüştürebilecek sektör derneklerinin yapması
gereken işbirliği yönünden bakacağız.
Akdeniz'de turunçgil yetiştiren ve turizm potansiyeli olan ülkeler,ürünü
ülke turizmlerinin pazarlamasında öne çıkarıp
ürünün satışına fayda sağlıyorlar. İspanya hava yolları uçakta
otellerde taze portakal suyu ikram ediyor.. İspanya
portakal yetişen güneşli bir ülkeye geldiniz imajını turizmini
pazarlarken kullanıyor.
Bizlerde eskiden bu kadar beton kente çevirmeden önce Antalya
ve Mersin için böyle yapardık.Şarkılar bile yazılmıştı
''Portakal limon diyarına''
Şimdilerde dalında kalan 50 000 tl ye alıcı bulamayan üreticinin
elinde kalan greyfrut sorunumuz var. Portakal hasadı
tamamlandı şu anda yatak malın fiyatı 500 000 tl.
Portakal suyu üretimi yapan birkaç firma ucuz olduğu için brezilyadan
konsantre ithal etme yoluna gidiyor. En önemlisi
Akdeniz'de ki tatil köyleri ve otellerde taze portakal suyu turistlere
extra hizmet olarak 3 euro ile 4 euro fiyata satılmaya
çalışılıyor ve bu yüzden sürüm olmuyor.
İhraç edemediğimiz greyfrut soğuk hava depolarında bekleme şansı
olan bir ürün bunu taze ve suyunu sıkarak tüm yaz
sezonunda tüketmek mümkün.
Bunun için Tuyed, Aymed, Meyed ve Tursab yetkililerinin ortak
bir çalışma yapması lazım. Bu bizim kök sorunumuz
sektör derneklerimiz işbirliği yapamıyor. Bu günün dünyasında
ise sorunları çözmek başarı öyküleri yaratmak
derneklerinin firmaların bu tarz yatay işbirliklerini yapabilmesine
bağlı.
Yine turunçgil sektöründe her yıl sorun olan kalitesiz malın
pazar yerine meyve suyu sanayine gönderilmesi için
Tuyed, Aymed ve Meyed in işbirliği yeterli. Bu yapılamadığı için
kalitesiz mal iç pazarda fiyatın düşmesine neden
oluyor. Turunçgil ihracatının gittikçe artan rekabetçi dünyasında
varolan yerimizi korumak ve geliştirmek için bu
örnekteki gibi işbirliklerini geliştirmek şart.
Bu sayıda okuyacağınız ulusal süt konseyi sektörün sorunlarını
ve standartını geliştirmek arzusunda hazırladığı
tasarının yasal statüye kavuşmasını arzuluyor. Yine Soya üretimi
ile ilgili yağ sanayindeki derneklerin başbakana
hitaben yazdıkları mektubu bu sayıda okuyabilirsiniz.
Ulusal Pamuk Konseyi'de benzer amaçlar ile pamuk ile ilgili tüm
kuruluşları bir araya getirmek amacıyla yasa tasarısı
hazırlamışlardı. Ama Ankara'daki ''sistem' bu arzuları da seneler
içinde öğütüp gündemden düşmesini sağladı.
Türk tarım gıda sektörünü koordine eden bir çatı organizasyonu
yok. TOBB 'un bu görevi yapan sektör kuruları da etkili
olamadılar. Kuruların yapısına baktığınızda sektör derneklerinin
olmadığı genelde oda başkanlarından oluşan kurullar.
Zaten yıllar boyunca TOBB bu görevini tam olarak yapmadığı için
bu boşluk sektör dernekleri ile doldurulmuş. Maalesef
TOBB yeniden yapılanmasında bu açılımı sağlayamadı ve sektör derneklerini
bünyesine alamadı. Ürün bazında pamuk,
süt örneğinde olduğu gibi konsey, paltform, gibi yapılanmalara
kendi görev alanında insiyatif vermek gibi gördüğü için,
pamuk, süt, platform, konsey tarzı oluşumlara gereken desteği
vermiyor.
Ürün bazında üretici birlikleri yasası da yine aynı gerekçeler
ile TOBB dan gereken ilgiyi görmedi. TOBB gerçekten
önemli bir yol ayrımında sanayi ve ticaretin çatı organizasyonu
olarak çatı koordinasyonunu sağlamak zorunda
TOBB'un sektör kurullarından daha etkili olan sektör dernekleri
ile olan ilişkilerine yeni bir yaklaşım ile sektör
kurullarına dernekleri de alarak yeni bir yapılanma yapmak zorunda.
Polatlı,Konya, Antep de borsa iyi çalışırda diğer
illerde bu başarı modellenemez bu soruların cevabı verilmek zorunda.
TOBB görevini tam olarak yapsaydı acaba her sektörde üç beş sektör
derneği , konfederasyon, platform olma çabaları
genç işadamları dernekleri olur muydu?
TOBB sektör kuruları, dernekler, konfederasyon, bakanlık komisyonları,
kurulları vakıflar bu akortsuz çok seslilikten
ürün bazında ve sektör bazında politika üretememenin cezasını
çekmeye devam ederiz. Maalesef TOBB un yeni
yapılanma çalışmalarında dağ fare doğurmuştur.
Sorun TOBB ama çözüm yine TOBB. Hızlı ,toparlayan koordine eden
birleştiren yeni TOBB.
|
