YORUM

Güngör Uras

Çiftçiye Mazot Parası

AKP seçim öncesi ve sonrası söz verdi. Çiftçimiz mazotun fiyatının ucuzlatılmasını bekliyor.
Hükümet sözcüsü çiftçiye dönüm başına 8 litre hesabı ile mazot desteği sağlanacağını, bu amaçla hazırlanan kararnamenin imzaya açıldığını açıkladı.
Bugünlerde mazotun litresi 1 milyon 400 bin lira dolayında. Hükümet mazot parasının yüzde 35'i oranında destek verecek. 8 litre mazot bedeli 11 milyon 200 bin liranın yüzde 35'i, 3 milyon 920 bin lira eder. Demek ki, hükümet çiftçiye dönüm başına 3 milyon 920 bin lira ödeme yapacak... Bu yoldan çiftçiye 670 trilyon lira kaynak aktarılacak ve bundan 2 milyon 180 çiftçi yararlanacak.
Açıklığa kavuşmamış iki nokta var (1) IMF sınırlamalarına rağmen hükümet bu parayı nereden bulacak ve nasıl harcayacak? (2) Uygulama gerçek ihtiyaç sahiplerinin taleplerini nasıl karşılayacak?

Ancak yarısı yararlanacak
Tarım uzmanı, iktisatçı Ali Ekber Yıldırım, uygulama ile ilgili sorunları şöyle sıralıyor:
1- Mazot yardımından 2002 yılında doğrudan gelir desteği almak için başvuran çiftçiler yararlanacak. Bunun anlamı yaklaşık 4 milyon üreticinin ancak yarısının mazot desteği alabileceğidir.
2- Mazot desteği ürün veya verim ile ilgilendirilmiyor. Toprak sahibine sahip olduğu toprağın büyüklüğü ölçüsünde yapılıyor. Kiracı destek alamıyor. Doğrudan gelir desteğinden yararlanamayan 50 dönümün altında toprağı olan küçük çiftçiler için de mazot desteği yok.
3- Her ürün cinsinde dönüm başına tüketilen mazot farklı. Dönüm başına pamukta 30 litre, buğdayda 15 litre, soya ve mısırda 22 litre mazot kullanılıyor. Zeytin, fındık ve diğer ürünlerde mazot kullanımı daha az. Halbuki hükümet ürün farklılaştırmasına gitmeden dönüm başına 8 litre mazot kullanımı varsayımı ile desteğe hazırlanıyor.

Destek sözleri tutulmadı
Mazot desteği haberini çiftçi şüphe ile karşılıyor. Çünkü kaynak yetersizliğinden hükümetler bundan önceki vaatlerini yerine getiremedi.
Örneğin:
1- 2002 yılında doğrudan gelir desteğinin 1.1 katrilyon liralık bölümü ödenemedi.
2- Fındık üreticisi, 100 trilyon lira tutarında fiyat farkının ödenmesini bekliyor.
3- Pamuk, soya, ayçiçeği, kanola, zeytinyağı üreticisine 2002 üretim yılı için ödenmesi gereken toplam 264 trilyon lira destekleme primi ile ilgili ödenek bütçede yer almasına rağmen ödeme yapılamadı.
Çiftçi örgütlenemediği için sorunlarını kamuoyuna duyuramıyor. Kamuoyu ancak tarımsal üretim geriledikçe tarım kesiminde bazı sorunlar olduğunun farkına varıyor.

YORUM

>> Olmayan neydi? / Kemal Erdoğan

>> Çiftçiye mazot parası / Güngör Uras

>> Çiftçiye mazot indirimi "adaletsiz" olacak / A. Ekber Yıldırım

 
ANA SAYFAYA DÖN