|
ZEYTÝNYAÐCILAR, AVRUPA'NIN
YARISI KADAR PRÝM ÝSTÝYOR
Geçtiðimiz hafta sonu Ayvalýk Cunda Adasý'nda
"2000 Ayvalýk Zeytinyaðý Paneli" yapýldý. Türkiye
zeytinyaðý üretiminin üçte birini üreten körfez
bölgesinde bu yýl yapýlan dördüncü panel oldu.
Daha önce Altýnoluk, Burhaniye ve Edremit'te benzer
paneller yapýldý.
Bu
panellerin hepsinde konuþulanlar, istekler, beklentiler
hep ayný. Zeytinyaðý üreticisi de, ihracatçýsý
da, sanayicisi de prim istiyor. Ne kadar prim
istiyor?
Avrupa'daki
zeytinyaðý üreticisinin aldýðý primin yarýsý kadar
bir prim istiyor. Ayvalýk'ta yapýlan panelde Dýþ
Ticaret Müsteþarlýðý Uzmaný Gamze Artun ve Tariþ
Ekonomik Araþtýrmalar Organizasyon ve Eðitim Müdürü
Dr. Mustafa Tan'ýn verdiði bilgilere göre rakiplerimiz
Ýspanya, Ýtalya baþta olmak üzere üretici ülkelerde
üreticiye kilobaþýna 1.2-1.3 dolar prim veriliyor.
Midilli
Ticaret ve Sanayi Odasý Baþkaný Kiryo Mathiellis'le
konuþmamýzda Yunanistan'da üreticinin hem aðaç
baþýna bir teþvik aldýðýný hem de prim ödendiðini
söyledi. Dünyada zeytinyaðý üreten her ülkede
prim veya baþka bir yöntemle üretici desteklenirken,
Türkiye'nin zeytin ve zeytinyaðý üreticisini desteklememesi
sadece rekabet gücümüzü azaltýr. Bu nedenle ihracatçýlar,
sanayiciler ve üreticiler aðýzbirliði yapmýþ zeytinyaðýnda
kilobaþýna en az 60 sent prim istiyorlar.
Bu
yýl zeytinyaðý üretimi 170-180 bin ton civarýnda
bekleniyor. Bunun da yaklaþýk 100 bin tonu prime
konu olacaktýr. Eðer 60 sent prim verilirse, 60
milyon dolar düzeyinde bir kaynaða ihtiyaç var.
Bu para 2001 Nisan-Mayýs ayýnda ödenecektir. Bunun
anlamý eðer hükümet isterse bu kaynaðý 2001 bütçesine
koyabilir.
Prim
için kaynak olmadýðýný, hükümetin istikrar programý
uyguladýðýný söyleyen siyasetçilere verilen yanýt
mantýklýydý. Hem zeytinyaðý üreticisi hem de sanayicisi
ve ihracatçýsý olan Ege Zeytin ve Zeytinyaðý Ýhracatçýlarý
Birliði Yönetim Kurulu Üyesi Ali Nedim Güreli,
paneldeki konuþmasýnda sözü kaynak yetersizliðine
getirerek: "Kimse dürüst davranmýyor. Politikacýlar
buraya gelip bize yalan söylüyorlar. Bazýlarý
hükümetin 1 dolar prim önerdiðini, bazýlarý 1.5
dolar önerdiðini söylüyor. Halbuki hepimiz biliyoruz
ki, IMF ve Dünya Bankasý ile yapýlan anlaþma çerçevesinde
geçmiþte verilen prim miktarý mutlaka düþürülecek.
Zeytinyaðýnda
1999'da verilen 40 sent prim, bu sene 28 sent
olarak uygulanacak. Bunun kararý alýndý ama açýklanamýyor.
Sadece iki batýk bankanýn devlete maliyeti 10
milyar dolar. Bu 10 milyar dolarda bizim hakkýmýz
var. Bir gün gelecek örgütleneceðiz ve bu hakkýmýz
bizim diyerek alacaðýz" dedi. Güreli, bu sözleriyle
de çok alkýþ aldý.
Devletin
batýk bankalara milyarlarca dolar aktarýrken zeytinyaðý
üreticisine 60 milyon dolarý vermemesinin tepkisiydi
bu alkýþlar. Ege Zeytin ve Zeytinyaðý Ýhracatçýlarý
Birliði Baþkaný Þevket Aksoy'un verdiði bilgi
ve aktardýðý anýsý ülkemizdeki üreticilerle rakiplerimiz
arasýndaki uçurumu göstermesi açýsýndan çok güzel
bir örnek, sizlerle paylaþmak istiyoruz.
Þevket
Aksoy'un anlattýklarý özetle þöyle: "Ýspanya,
Avrupa Birliði'nin yýllýk 1.5 milyar dolar seviyesinden
baþlayan zeytin üreticisine saðladýðý parasal
destek sonucu AB'nin en yoksul bölgesi sayýlan
Andolusia bölgesinin kalkýnmasýný saðlamýþtýr.
Brüksel'in saðladýðý bu destek aþamalý olarak
azalmakta olup, bu yýl 700 milyon dolar seviyesindedir.
Ýspanya'ya yaptýðým bir gezi sýrasýnda zeytinlerini
sýkma tesislerine Range Rover arabalarýnda götüren
çiftçileri gördüðümde yaþadýðým þaþkýnlýðý gizleyememiþtim
ve yanýmda bulunan Ýspanyol arkadaþým bunun çok
yaygýn olduðunu söylemesi beni daha da þaþýrttý."
Anýlardan sözetmiþken yazýmýzý bir de bizim üreticimizin
yaþadýðý bir anýyla tamamlayalým.
Ayvalýk
Ticaret ve Sanayi Odasý Baþkaný Ziya Þensal anlattý.
Geçmiþ yýllarda zeytinyaðcýlar yine Ankara'ya
sorunlarýný anlatmaya gitmiþler. Dönemin Tarým
Bakaný'na dertlerini anlatmýþlar.
Tarým
Bakaný uzun uzun dinledikten sonra: "Bu kadar
zahmetli bir iþi niye yapýyorsunuz bu sene zeytin
ekmeyin, buðday ekin" önerisinde bulunmuþ. Yaþanmýþ
iki anýyý birinci aðýzdan aktardýk. Yorumu size
býrakýyoruz, daha fazla söze gerek var mý?
BU HABERLE ÝLGÝLÝ DÝÐER
GELÝÞMELER
Haber
listemize üye olup tarým sektöründeki haberlere,
geliþtirici herkese açýk tartýþma platfomlarýna
katýlabilirsiniz.
 .
|
Mail
adresinizi sol aþaðýya yazýn ve "Listeye
Gir" butonuna týklayýn. |
|
|
Karþýnýza
gelecek sayfadaki formu eksiksiz doldurun. |
|
