|
GEÇMÝÞTE ÇUKUROVA'DA
PAMUK ÜZERÝNE OYNANAN OYUNLAR
Çukurova'da
Hititler devrinden beri pamuk ekildiÛi yazÝlÝ
belgelerden anlaþÝlmaktadÝr. ...nemli bir madde
haline gelmesi 1750 yÝllarÝnda sanayi devriminden
sonra gerçekleþmiþtir.
Pamuk
1.Dünya SavaþÝ'nÝn en önemli stratejik hammaddesiydi.
2.Dünya SavaþÝ'nda ise petroldü. Bugün ikisi de
konumlarÝnÝ korumaktadÝrlar. 1861-1866 da Amerika
Birleþik Devletleri'ndeki iç savaþ nedeni ile
Avrupa'da pamuk sÝkÝntÝsÝ çekildi. FransÝzlar'Ýn
Çukurova'yÝ elde etme isteÛini ve Ermenilere yardÝm
edip, onlarÝ kÝþkÝrtmasÝnÝn temelinde en büyük
etken Çukurova'da pamuk ekip, sanayinin hammaddesini
karþÝlamaktÝ.
Üngiltere'nin
himayesinde Hindistan ve Pakistan vardÝ. Onlar
böyle bir pamuk üretim yerine sahip deÛillerdi,
bu nedenle Çukurova'ya göz diktiler. ABD'de ki
iç savaþ sonrasÝ dünyada pamuÛun pahalanmasÝ ile
Çukurova'da 1 batman(5Kg) pamuk 1 sarÝ liraya
kadar çÝkmÝþtÝr. Bu fiyat artÝþÝ Çukurova'da pamuÛu
iyice cazip kÝlmÝþtÝ o zamanlar. Etraftaki bazÝ
karacan ve meþe bölgeleri, meralar tarla yapÝldÝ.
1839
da Tanzimat FermanÝ'nÝn ardÝndan 1856 da ki KÝrÝm
SavaþÝ'ndan sonra ilan edilen Islahat FermanÝ
ile OsmanlÝ'nÝn yÝpranan toprak sisteminin deÛiþmesi
öngörüldü. 1858 Arazi Kanunnamesi ile þahÝslarÝn
arazi sahibi olabilmesi yolu açÝldÝ. 1862 de Tapu
Kanunu adÝ altÝnda yeni bir düzenleme yapÝldÝ.
Gayri Müslimlerin Türkiye'de ev yerine baþka toprak
sahibi olma imkanÝ tanÝndÝ.
Üngiliz
ve FransÝzlarÝn yardÝmÝyla Ermeniler Çukurova'da
toprak sahibi yapÝlmaya baþlandÝ. ...zel madde
ile devlet arazisi borca karþÝlÝk satÝþ yolu açÝldÝ.
Bu maddeden Ermeniler de yararlandÝ. Köylüleri
borçlandÝrÝp arazi sahibi oldular. Çukurova'da
Ermeni sayÝsÝnÝn arttÝrmak ve Çukurova topraÛÝna
sahip olmak için FransÝzlar ve Üngilizler, Ermenilere
maddi yardÝmda bulundular. Bir örnek vermek gerekirse,
bugünkü Çimento FabrikasÝ dolaylarÝnda bir Ermeni'nin
HAVECE (Aga) HEYTULLAH'Ýn 25 bin dönüm topraÛÝ
vardÝ. FransÝzlar, OsmanlÝ'ya karþÝ DadaloÛlu
ve KozanoÛlu'nu kullandÝlar. 1865 de Ahmet Cevdet
Paþa'yÝ OsmanlÝ PadiþahlarÝndan Abdülaziz, Üskenderun'a
yolladÝ.
Ahmet
Cevdet Paþa, Üskenderun, Belen arasÝna karagahÝnÝ
kurar (bugünkü askeri birliÛin olduÛu yer) buradan,
Üngiliz, FransÝzlar'Ýn yardÝmÝyla Çukurova, Maraþ
ve Amik ovalarÝnda Ermeniler'in toprak sahibi
olmalarÝnÝ kontrol altÝna almaya çalÝþÝr. Türkler'in
elinden topraklar Ermeniler'e gitmesin diye çaba
gösterir. 1876 1. Meþrutiyet'i 1908 de de, 2.
Meþrutiyeti ilan eden 2.Abdülhamit, eski Hariciye
BakanÝ Abidin Paþa'yÝ, Çukurova'da oynanan bu
oyunlara mani olmasÝ için yollar.
O
devirlerde Valiler'in geniþ yetkileri vardÝ. Arazilerin
Türkler'in elinde kalabilmesi için çaba gösterdi.
Bu çaba içinde Türkler'e daÛÝtÝlmak üzere eskiden
Yörükler'in kÝþlaklarÝ olan ve Adana'nÝn Hergele
yolu ile hayvanlarÝnÝn otladÝÛÝ Akkuyu, HavaalanÝ,
Tarsus'a doÛru AÛbaÛ ÇiftliÛi bölgesindeki 86
bin dekar araziyi kendi üzerine geçirmiþtir. Abidin
Paþa'nÝn Adana'da giriþtiÛi en önemli iþlerinden
biride, Türkler'i þahinlerde kasabalarda devamlÝ
oturan hale getirmek için yaptÝÛÝ iskan faaliyetleridir.
Amaç Ermenilerin çoÛalmasÝna karþÝ Türk nüfusunu
üstün kÝlmaktÝ. Çukurova için genel bir kanÝ ise,
"Türkler Ermenilerin topraklarÝnÝ ellerinden aldÝ"
düþüncesi hakimdir.
Fakat
iþin aslÝ öyle deÛildir. FransÝz, Üngiliz ve kÝsmen
de ÜtalyanlarÝn yardÝmÝ ile etraftan ve DoÛu Anadolu'dan
Çukurova'ya Ermeniler özellikle 1850 den sonra
toplanmaya baþladÝ ve onlar zamanla toprak sahibi
yaptÝlar. Cumhuriyet'in kurulmasÝndan sonra Türkler
tekrar topraklarÝna kavuþtu. FransÝz ve Ütalyanlar,
Ermenilere verebilmek için Adana'da bankalar kurdular.
BunlarÝn en meþhurlarÝ halk arasÝnda 'Horoz Dibek'
olarak bilinen Ütalyan bankasÝ ve FransÝzlarÝn
'Þark BankasÝ', Suriye BankasÝ ve OsmanlÝ BankalarÝydÝ.
AmaçlarÝ Türklerin elinden topraklarÝ alÝp, Ermenilere
daÛÝtmaktÝ Bu oyuna düþenlerden biri de RamazanoÛlu
BeyliÛinden KazÝm Ener'in babasÝ Zeki Bey'di.
Cumhuriyetle
birlikte Atatürk'ün ilk yaptÝÛÝ iþlerden biri
bu bankalarÝn faaliyetlerine son vermek ve bütün
evraklarÝnÝ Ziraat BankasÝ'na devrettirmek oldu.
Cumhuriyet'in ilanÝndan sonra Türkiye'de ilk defa
taþrada Ziraat BankasÝ Adana'da kuruldu.
BU HABERLE ÝLGÝLÝ DÝÐER
GELÝÞMELER
Haber
listemize üye olup tarým sektöründeki haberlere,
geliþtirici herkese açýk tartýþma platfomlarýna
katýlabilirsiniz.
 .
|
Mail
adresinizi sol aþaðýya yazýn ve "Listeye
Gir" butonuna týklayýn. |
|
|
Karþýnýza
gelecek sayfadaki formu eksiksiz doldurun. |
|
